Lẫy chuyển số trên vô lăng là gì và công dụng của nó? Đó là những câu hỏi không phải lái xe nào cũng biết.
Về cơ bản, lẫy chuyển số (paddle shifters) là hai công tắc điều khiển điện tử được bố trí ngay sau vô lăng, giúp người lái có thể lên và xuống số một cách dễ dàng, nhanh chóng và chính xác mà không mất đi sự an toàn khi điều khiển xe vì không cần rời tay khỏi vô lăng. Đối với kiểu sang số truyền thống, người lái vẫn phải dùng một tay để thao tác với cần số và do đó, khả năng điều khiển vô lăng trong những tình huống khẩn cấp và bất ngờ có thể bị ảnh hưởng.
Cách hoạt động của các lẫy chuyển số cũng khá đơn giản. Như đã đề cập, chúng chỉ là những công tắc điện tử do người lái điều khiển, giúp gửi tín hiệu sang số về hộp điều khiển (ECU) của xe.
Dựa vào đó, ECU sẽ gửi tín hiệu điều khiển hộp số lên hoặc xuống số đúng với yêu cầu từ người lái. Lẫy chuyển số thường chỉ được sử dụng mặc định khi người dùng thiết lập các chế độ lái có thiên hướng thể thao trên xe như sport, sport+, manual,…Khi muốn lên số, người lái sẽ nhấp vào lẫy (+) ở bên phải vô lăng và ngược lại, lẫy (-) bên trái vô lăng có tác dụng xuống số theo yêu cầu vận hành.
Lẫy chuyển số trên vô lăng xuất hiện lần đầu tiên trên những dòng xe thể thao hiệu suất cao hay siêu xe từ các hãng sản xuất danh tiếng như Porsche, Lamborghini, Ferrari. Ngày nay, với sự phổ biến của hộp số tự động, rất nhiều hãng xe đã đưa trang bị này lên các dòng xe của họ, từ những dòng xe sang của các thương hiệu Đức như BMW, Mercedes, Audi… đến cả những mẫu xe thuộc phân khúc bình dân như: Kia Cerato, Honda City, Honda Civic, Mazda 3, Kia K3….
Những công dụng của lấy chuyển số trên vô lăng
Bạn chỉ cần nhấp (-) để về số và (+) để lên số với xe số tự động. Xe số sàn cũng sử dụng tương tự khi bạn đổi số từ 1500 đến 2500 vòng/phút. Cụ thể bạn có thể sử dụng lẫy chuyển số trên vô lăng trong từng trường hợp như sau:
Đổ dốc: Dùng lẫy chuyển số khi đổ đèo để tận dụng khả năng phanh của động cơ, tránh tình trạng đĩa phanh nóng quá mức do rà phanh liên tục. Khi xuống dốc, bạn sử dụng lẫy chuyển số trên vô lăng để tận dụng khả năng phanh của động cơ tránh trường hợp đĩa phanh bị nóng quá mức do rà phanh liên tục.
Bạn nhấp vào lẫy (-) để trả số cho đến khi bạn đạt tốc độ phù hợp. Nếu độ dốc giảm và bạn muốn xe chạy nhanh hơn thì nhấp vào lẫy (+) để tăng số. Tùy theo độ dốc mà bạn có thể điều chỉnh độ lẫy chuyển số trên vô lăng theo các số 1, 2 hoặc 3.
Leo dốc: Về số ở cấp số thấp hơn để tăng cường lực kéo khi leo dốc, thao tác tương tự với việc vượt xe. Việc đổ dốc và leo dốc có thể áp dụng quy tắc “lên bằng số nào thì xuống bằng số đó”. Khi leo dốc bạn cần về số thấp hơn để tăng cường lực kéo, cũng tương tự như việc vượt xe. Lưu ý chỉ nên dùng khi vượt trên xa lộ, và đừng quên việc tuân thủ các quy định của pháp luật về việc vượt xe khác. Tương tự như khi đổ dốc, bạn có thể dùng lẫy chuyển số để vượt khi đang ở số D.
Vượt xe khác: Dùng lẫy (-) để trả số ngay trước khi muốn vượt một xe khác. Về số thấp hơn giúp tăng sức kéo và khả năng tăng tốc tức thời cho xe, và giúp vượt dễ dàng hơn so với việc chỉ dùng chân ga để gia tăng tốc độ. Chỉ nên dùng khi vượt trên xa lộ, và đừng quên việc tuân thủ các quy định của pháp luật về việc vượt xe khác. Tương tự như khi đổ dốc, bạn có thể dùng lẫy chuyển số để vượt khi đang ở số D.
Vượt những điều kiện địa hình khó: Chuyển từ chế độ tự động, số D, sang chế độ bán tự động, số M hoặc S, dùng giữ xe ở số 1 hoặc 2 để di chuyển qua những khu vực địa hình khó.
Giảm tiêu hao nhiên liệu: Một khi đã sử dụng lẫy chuyển số thành thạo thì bạn có thể tăng số nhanh hơn mức bình thường khi xe tự động chuyển số. Nếu thực hiện nhấp vào lẫy (+) ngay sau khi bạn nhấc chân khỏi bàn đạp ga sẽ giúp giảm thiểu tối đa sức cản do động cơ tạo ra, lúc này xe sẽ di chuyển dựa vào quán tính, nhiều mẫu xe hiện đại có chế độ tự ngắt nhiên liệu một khi xe đã ở đúng số và người lái không dùng chân ga.
Đường trơn: Trong một số trường hợp, bạn có thể không cần quá nhiều sức kéo khi vừa khởi hành để giúp kiểm soát tốt hơn, như trên bề mặt trơn trượt. Trong một số trường hợp, bạn có thể không cần quá nhiều sức kéo khi vừa khởi hành để giúp kiểm soát tốt khả năng di chuyển của xe trên bề mặt trơn trượt, bạn có thể dùng lẫy (+) để vào ngay vào số 2 và nhấc chân ra khỏi bàn đạp phanh. Dùng lẫy (-) để về số và giảm tốc độ giúp bạn kiểm soát xe tốt hơn khi dùng phanh nhất là trong điều kiện đường trơn trượt.
Mất phanh: Dùng lẫy chuyển số cũng có thể giúp bạn trả số và giảm tốc độ xe trong trường hợp xe bị mất phanh. Bạn chỉ cần đẩy cần số về hướng (+) để lên số và (-) để về số. Một lưu ý cực kỳ quan trọng đó là, nhiều người hay đẩy cần số lên để giúp xe chạy nhanh hơn. Tuy nhiên, thực tế là nếu bạn muốn xe chạy nhanh hơn bạn cần, đẩy cần số xuống.